Szczegóły publikacji
Opis bibliograficzny
The evaluation of the physico-mechanical properties of selected Carpathian sandstones in terms of their use as a armourstone — Ocena właściwości fizyko-mechanicznych wybranych piaskowców karpackich w aspekcie ich wykorzystania jako kamienia do robót hydrotechnicznych / Joanna HYDZIK-WIŚNIEWSKA, Agnieszka Pękala // Archives of Mining Sciences = Archiwum Górnictwa ; ISSN 0860-7001. — 2019 — vol. 64 no. 1, s. 65–77. — Bibliogr. s. 76–77
Autorzy (2)
- AGHHydzik-Wiśniewska Joanna
- Pękala Agnieszka
Słowa kluczowe
Dane bibliometryczne
| ID BaDAP | 121524 |
|---|---|
| Data dodania do BaDAP | 2019-05-24 |
| Tekst źródłowy | URL |
| DOI | 10.24425/ams.2019.126272 |
| Rok publikacji | 2019 |
| Typ publikacji | artykuł w czasopiśmie |
| Otwarty dostęp |  |
| Creative Commons | |
| Czasopismo/seria | Archives of Mining Sciences = Archiwum Górnictwa |
Abstract
This article presents the results of laboratory tests of the physical and mechanical properties of various types of sandstone selected from ten quarries from Carpathian flysch. The parameters were used to evaluate the quality of the sandstone and its suitability for use as armourstone in accordance with applicable standards and quality guidelines. The requirements of the BN-79/8952-31, EN 13383-1:2003 and the CIRIA, CUR, CETMEF (2007) standards were compared. Sandstone can display a large variability of parameters depending on its origin. This, in turn, results in a varying degree of its susceptibility to the destructive effects of water and climate. © 2019 Polish Academy of Sciences. All rights reserved.
Streszczenie
W artykule zestawiono wyniki przeprowadzonych badań laboratoryjnych właściwości fizyko-mechanicznych wybranych rodzajów piaskowców fliszu karpackiego: krośnieńskich, magurskich, cergowskich oraz godulskich eksploatowanych w dziesięciu kamieniołomach. Przedstawione parametry wykorzystano do oceny jakości kamienia stosowanego przy wznoszeniu budowli hydrotechnicznych, takich jak ostrogi, progi, jazy czy zabezpieczenia brzegów, itp. Piaskowce te oceniono na podstawie wymagań jakości materiału skalnego wg różnych klasyfikacji (CIRIA, CUR oraz normowych). Przebadane piaskowce charakteryzują się całkiem dobrymi parametrami, jeśli chodzi o gęstość objętościową, nasiąkliwość, mrozoodporność. Również wytrzymałość na ściskanie oraz odporność na ścieranie (tarcza Boehmego) i odporność na rozdrabnianie (Los Angeles), badane na próbkach suchych wskazują, iż jest to materiał o dość dobrej jakości oraz odporności na działanie czynników mechanicznych. Jednak wykonanie badań wytrzymałościowych oraz odporności na ścieranie (micro-Deval) próbek wcześniej nasyconych wodą powoduje obniżenie jakości materiału skalnego, mimo, że wartość nasiąkliwości jest na dość niskim poziomie. Co w przypadku zastosowania takiego materiału jako kamienia do robót hydrotechnicznych w miejscach stałego dynamicznego oddziaływania wody może poważnie zagrozić trwałości konstrukcji. Trudności w ocenie jakości materiału skalnego przeznaczonego na konstrukcje hydrotechniczne upatrywać należy również w współistnieniu różnych klasyfikacji. Najbardziej rozbudowana jest klasyfikacja CIRIA, CUR, CETMEF (2007). Według tych kryteriów badane piaskowce zakwalifikowałyby się co najwyżej jako marginalne a nawet złe. Wskazywałoby, że co najwyżej mogą zostać zabudowane w konstrukcjach o niewielkim obciążeniu warunkami wodnymi. Całkiem inny obraz jakości badanych piaskowców daje ocena wg BN-79/8952-31. Prawie wszystkie uzyskałyby klasę I, co oznaczałoby, że mogą zostać zastosowane w każdych warunkach wodnych, nawet w konstrukcjach morskich czy oceanicznych. Analizując badany materiał skalny wg wytycznych PN-EN 13383-1:2003, szczególnie ze względu na wartość wytrzymałości na ściskanie w stanie nasycenia wodą, to ogólnie uplasowują się na pograniczu kategorii CS80 oraz CS60. Niestety brak odporności na ścieranie dyskwalifikuje zastosowanie tych piaskowców nawet w środowisku o umiarkowanym oddziaływaniu fal czy zawiesiny mułu.