Szczegóły publikacji
Opis bibliograficzny
Głębokie otworowe wymienniki ciepła — Deep borehole heat exchangers / Tomasz ŚLIWA, Aneta SAPIŃSKA-ŚLIWA, Stanisław Kotyła // W: Otwory wiertnicze [Dokument elektroniczny] : istotny element przekształceń energetycznych : I seminarium "Geoenergetyka i geotermalne pompy ciepła" na temat: Górnictwo otworowe w rewolucji energetycznej : [Kraków, 7–8 września 2021 r.] : materiały poseminaryjne = [Drilling holes : an important part of the energy transition : 1st seminar on ”Geoenergetics and geothermal heat pumps” on the topic of borehole mining in the energy revolution] / red. Tomasz Śliwa ; Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu. Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie. — Wersja do Windows. — Dane tekstowe. — Kraków : Wydawnictwo Laboratorium Geoenergetyki AGH, 2022. — Dysk Flash. — S. 60–70. — Wymagania systemowe: Adobe Reader. — Bibliogr. s. 67–69, Streszcz., Abstr.
Autorzy (3)
Słowa kluczowe
Dane bibliometryczne
| ID BaDAP | 140780 |
|---|---|
| Data dodania do BaDAP | 2022-07-04 |
| Rok publikacji | 2022 |
| Typ publikacji | materiały konferencyjne (aut.) |
| Otwarty dostęp |  |
| Wydawca | Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie |
Streszczenie
W ostatnim czasie coraz większym zainteresowaniem cieszy się technologia produkcji energii geotermalnej z głębokich otworowych wymienników ciepła. Związane jest to m.in. z rosnącym zapotrzebowaniem na bezemisyjne źródła energii cieplnej i elektrycznej. Przewaga otworowych wymienników nad tradycyjną eksploatacją wody geotermalnej do celów energetycznych, dotyczy przede wszystkim przewidywalności systemu w trakcie eksploatacji. Głębokie otworowe wymienniki ciepła mogą powstawać na kilka sposobów; tworzone od podstaw (Akwizgran, Alberta), poprzez adaptację zlikwidowanych otworów wiertniczych (Kiskunhalas), oraz adaptację przeznaczonych do likwidacji (wyeksploatowanych i/lub negatywnych) otworów wiertniczych (projekt Sękowa). Duża liczba zlikwidowanych głębokich otworów w Polsce i na świecie, możliwych do adaptacji na otworowe wymienniki, klasyfikuję tą metodę spośród wszystkich na pierwszym miejscu pod względem minimalizacji ryzyka geologiczno-technicznego. Do niedawna tworzenie głębokich otworowych wymienników ciepła od podstaw uważane było za bezsensowne z punktu widzenia ekonomicznego. Sytuacja zmieniła się po zrealizowaniu demonstracyjnego projektu pn. „Eavor-LiteTM”, który znacząco poszerzył horyzonty w tym obszarze. W wyniku tego, od początku 2022 roku w Niemczech rozpocznie się budowa 4 systemów energetycznych tego typu, dostarczających do sieci łącznie 8-10 MW energii elektrycznej. Zważywszy na możliwości wykorzystania starych, zlikwidowanych oraz negatywnych otworów wiertniczych idea głębokich wymienników pojawia się w ostatnim czasie znacznie częściej na łamach literatury naukowej i technicznej na całym świecie. Wykorzystanie istniejących otworów po rekonstrukcjach, z wykorzystaniem jednostki coiled tubing, daje całkiem ciekawe wskaźniki rentowności ekonomicznej. Prace Laboratorium Geoenergetyki związane z tym tematem uzasadniają stwierdzenie, że Polska w tematyce głębokich wymienników otworowych jest w czołówce światowej. Warto dodać, że najgłębszy na świecie, jak dotychczas, wymiennik otworowy był zrealizowany, na potrzeby badań, w Polsce, w roku 1999.
Abstract
Recently, the technology of producing geothermal energy from deep borehole heat exchangers has become popular. It is related to i.a. growing demand for emission-free sources of heat and electricity. The advantage of borehole exchangers over the traditional exploitation of geothermal water for energy purposes mainly concerns the predictability of the system during operation. Deep borehole heat exchangers can be made in several ways; created from scratch (Aachen, Alberta), by adapting liquidated boreholes (Kiskunhalas), and by adapting boreholes intended for decommissioning (exploited and/or negative)(Sękowa project). A large number of liquidated deep boreholes in Poland and in the world that possibly can be adapted to borehole heat exchangers ranks this method as the first in terms of geological and technical risk. Until recently, creating deep borehole heat exchangers from zero was considered to be economically senseless. The situation changed after the implementation of a demonstration project entitled "Eavor-LiteTM", which significantly broadened the horizons in this area. As a result, from the beginning of 2022, the construction of 4 power systems of this type will begin in Germany, supplying a total of 8-10 MW of electricity to the grid. Due to the possibility of using old, liquidated and negative boreholes, the idea of deep borehole heat exchangers has recently appeared more frequently in scientific and technical literature worldwide. The use of existing, reconstructed wells, with a coiled tubing unit, presents quite interesting indicators of economic profitability. The works of the Laboratory of Geoenergetics related to this topic justify the statement that Poland is at the forefront of the world in terms of deep bore exchangers. It is worth adding that the world's deepest borehole heat exchanger so far was realized for research purposes in 1999 in Poland.