Szczegóły publikacji

Opis bibliograficzny

Autor

• AGHPasek Zbigniew

Słowa kluczowe

Dane bibliometryczne

ID BaDAP	138482
Data dodania do BaDAP	2022-01-08
Tekst źródłowy	URL
DOI	10.31743/spw.12703
Rok publikacji	2021
Typ publikacji	artykuł w czasopiśmie
Otwarty dostęp
Creative Commons
Czasopismo/seria	Studia z Prawa Wyznaniowego

Abstract

Drawing on the example of the conflicts around the monthly Smolensk commemorations in 2017, the article discusses the issue of taking into account the tradition of Polish religious culture in cases pursued under article 196 of the Penal Code. Using the rule of cultural defense as an analogy, the Author recalls the historical roots of traditional Polish religiosity whose main features crystallized in the baroque (Sarmatism) era. One of the most important features of this religi-osity is the close connection between religion and politics. The lack of statehood in the period of partitions and during the communist times enhanced, in a simi-lar way to the diasporic culture of Judaism, the interconnections between religion and secular spheres of life. The Author suggests taking into account the cultural factor when analyzing cases pertaining to offending religious feelings that arise nowadays as the dominant character of traditional religious culture is being under-mined. The clash between traditional culture and the liberal and leftist heritage of the Enlightenment (which determines contemporary Polish legal culture) has led to growing divergences in the symbolic sensitivity and perception of the axiological foundations of the State. The preamble to the 1997 Constitution illustrates these divergences well.

Streszczenie

Na przykładzie konfliktów wokół Miesięcznic Smoleńskich z 2017 r. Autor omawia problem uwzględniania w sprawach toczonych z art. 196 Ko-deksu karnego (dot. obrazy uczuć religijnych) tradycji polskiej kultury religijnej. Stosując jako analogię zasadę „obrony z kultury” (cultural defense) Autor przy-wołuje historyczne korzenie polskiej tradycyjnej religijności, której główne cechy ukształtowały się w dobie baroku (sarmatyzmu). Jedną z najważniejszych cech tej religijności jest ścisłe połączenie sfery religii i polityki. Brak państwowości w okresie zaborów i PRL wzmocnił, podobnie jak w kulturze diasporalnego juda-izmu, związek między religią i pozareligijnymi dziedzinami życia. Autor sugeruje rozważenie czynnika kulturowego podczas analizowania spraw o obrazę uczuć religijnych, które współcześnie rodzą się z powodu kurczenia się dominującego charakteru tego typu kultury. Zderzenie się jej z liberalnym i lewicowym dzie-dzictwem oświecenia (które determinuje współczesną kulturę prawną Polski) do-prowadza do licznych konfliktów, które polegają na narastaniu różnic w zakresie wrażliwości symbolicznej i postrzegania fundamentów aksjologicznych Państwa. Różnice te ilustruje Preambuła do obecnej Konstytucji.

Publikacje, które mogą Cię zainteresować